Ενημέρωση για προσπάθειες κινητοποίησης για την επισκευή του Σχολείου

Δημοσιεύουμε την επιστολή του μέλους μας Κου Χρήστου Χαλδούπη όπως και ο ίδιος μας ζήτησε, και ακολουθούν τα σχόλια του ΔΣ.

05/11/2021. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ-ΔΙΑΣΩΣΗ του ΚΤΗΡΙΟΥ του ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΕΝΔΕΝΙΤΣΑΣ

Μετά από κάποια ενθαρρυντικά δεδομένα που προέκυψαν το καλοκαίρι, ξεκινά μια προσπάθεια που αφορά το σύνθετο και δύσκολο θέμα της διάσωσης του Κτηρίου του Δημοτικού Σχολείου Μενδενίτσας (ΚΔΣΜ). Όπως όλοι γνωρίζουμε, το ιστορικό σχολικό κτήριο παραμένει παροπλισμένο, σεισμόπληκτο, και βανδαλισμένο, ώστε να κινδυνεύει με κατάρρευση αν αφεθεί στη τύχη του. Από το 1997 έχει χαρακτηριστεί μέσω ΦΕΚ διατηρητέο, έτσι δεν μπορεί να επέμβει κανείς για τη συντήρησή του χωρίς την  άδεια της αρχαιολογίας. 

Πήραμε λοιπόν τη πρωτοβουλία να εξετάσουμε τη διαδικασία που απαιτείται και τι ενέργειες μπορούν να δρομολογηθούν για την αποκατάστασή και διάσωση του ΚΔΣΜ. 

Από τη διερεύνησή αυτή, προέκυψε:

Α) Η περιφέρεια έχει τη πολιτική βούληση να διαθέσει τους πόρους για την επισκευή και αποκατάσταση του κτιρίου εφόσον προσκομιστεί από τους ενδιαφερόμενους και το Δήμο: (1) άδεια της αρχαιολογίας, και (2) πλήρη οικονομοτεχνική μελέτη εφαρμογής («εφαρμογής» σημαίνει ότι η μελέτη είναι τελική και θα χρησιμοποιηθεί στις εργασίες αποκατάστασης).

Β) Η άδεια εκδίδεται από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο Φθιώτιδας κατόπιν θετικής εισήγησης της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων με έδρα το Βόλο, η οποία για τη κρίση της απαιτεί την υποβολή πλήρους τεχνικής μελέτης εφαρμογής που περιλαμβάνει αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη. Εξ αυτών, η στατική πρέπει να εκπονηθεί από πολιτικό μηχανικό εξειδικευμένο σε αποκατάσταση διατηρητέων μνημείων.  Η αρχιτεκτονική μελέτη είναι απαραίτητη και αποτελεί προαπαιτούμενο της στατικής και της ηλεκτρομηχανολογικής. 

Συμπέρασμα: Χωρίς τεχνική μελέτη δεν προχωρά τίποτε.  

Η Περιφέρεια εκ του νόμου αδυνατεί να χρηματοδοτήσει τη τεχνική μελέτη, όπως μας τόνισε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Καρακάντζας. Ο Δήμος θα μπορούσε να τη χρηματοδοτήσει υπό όρους, αλλά η διαδικασία είναι γραφειοκρατική και ιδιαίτερα χρονοβόρα. 

Η γνώμη μας είναι ότι, αν θέλουμε να διασώσουμε το κτήριο του σχολείου εντός ενός λογικού χρονικού ορίζοντα, πρέπει να χρηματοδοτήσουμε εμείς, οι συγχωριανοί και φίλοι, την απαιτούμενη τεχνική μελέτη για να αιτηθούμε-λάβουμε την άδεια της Αρχαιολογίας. Στη συνέχεια η άδεια και η μελέτη θα υποβληθεί, μέσω του Δημου, για τα περαιτέρω στη Περιφέρεια.

Στη παρούσα χρονική στιγμή (Αρχές Νοεμβρίου), η κατάσταση διαμορφώνεται ως εξής:

1. Έχουμε έλθει σε επαφή με το Δήμο, Περιφέρεια και Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, από όπου υπήρξε ενθάρρυνση και διάθεση συνεργασίας. 
2. Μετά από γραπτές και τηλεφωνικές επαφές, οι πλέον συμφέρουσες προσφορές που πήραμε προσδιορίζουν το κόστος της πλήρους τεχνικής μελέτης κοντά στις 8,5 με 9 χιλιάδες ευρώ με ΦΠΑ. Το κόστος αυτό κατανέμεται:  (α) Αρχιτεκτονική μελέτη 2000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (ιδιαίτερα χαμηλή προσφορά αρχιτέκτονα μηχανικού με έδρα τη Λαμία, φίλο της Μενδενίτσας). (β) Στατική μελέτη 4100 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (2800 ευρώ αμοιβή και 1300 ευρώ για εργαστηριακή διερεύνηση των υλικών) από εξειδικευμένο σε διατηρητέα μνημεία πολιτικό μηχανικό με έδρα το Βόλο, και (γ) Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη 1000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (προσφορά έμπειρου Μηχανολόγου μηχανικού με έδρα τη Λαμία).
3. Μετά από προκαταρκτικές ενέργειες που έγιναν, έχουν εξασφαλιστεί (αλλά όχι μαζευτεί) κοντά στις 3000 ευρώ (το 1/3 της ολικής δαπάνης) από δωρεές μέχρι τώρα 23 συγχωριανών και φίλων. Το ποσό αυτό υπερκαλύπτει το κόστος της αρχιτεκτονικής μελέτης, η εκπόνηση της οποίας μπορεί να αρχίσει σύντομα-άμεσα, για να κερδηθεί χρόνος καθόσον αποτελεί προαπαιτούμενο των άλλων δύο μελετών. 
4. Η αρχιτεκτονική μελέτη και φυσικά οι εργασίες αποκατάστασης απαιτούν από το Δήμο, που έχει τη κυριότητα, την  αλλαγή χρήσης του κτηρίου. Το αίτημα έχει ήδη υποβληθεί από το πρόεδρο της κοινότητας, και περιλαμβάνει: (1) αίθουσα Α: Χώρος λαογραφίας, ιστορίας και βιβλιοθήκης, (2) αίθουσα Β:  Χώρος διαλέξεων, συναντήσεων – εκδηλώσεων, (3) το γραφείο των δασκάλων: βοηθητικός χώρος που θα περιλαμβάνει μια μικρή κουζίνα, και WC κατάλληλο και για ΑΜΕΑ.  Ο Δήμαρχος έχει ενημερωθεί και στηρίζει το αίτημα, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο.
5. Η εκπόνηση των μελετών, η αποδοχή τους από την αρχαιολογία, όπως και η έγκριση της αδείας, είναι χρονοβόρες διαδικασίες που μπορεί να διαρκέσουν μέχρι 2 χρόνια! Ελπίζουμε ότι αν εξασφαλιστεί η απαιτούμενη δαπάνη  οι μελέτες θα είναι έτοιμες για να υποβληθούν στην υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων μέχρι το Πάσχα ή τέλος Μαΐου η Ιουνίου 2022. Τότε, με λίγη τύχη θα ήταν δυνατόν η άδεια της Αρχαιολογίας να βγει μέχρι τέλος του 2022, ώστε να ακολουθήσουν στις αρχές του 2023 ενέργειες ένταξης του έργου σε κάποιο πρόγραμμα της Περιφέρειας προς έγκριση, διαγωνισμό, και τελικά υλοποίηση. Αν όλα πάνε καλά το κτήριο θα επισκευαστεί-αποκατασταθεί σε 4 χρόνια από σήμερα (!).  
6. Αν η Περιφέρεια δεν τηρήσει τη υπόσχεσή της για χρηματοδότηση του έργου, τότε: τα χρήματα που θα έχουμε διαθέσει και οι προσπάθειές μας ΔΕΝ θα πάνε χαμένα. Αυτό ισχύει επειδή: η οικονομοτεχνική μελέτη  και η άδεια της Αρχαιολογίας, τα οποία αποτελούν βασικά προαπαιτούμενα στη διαδικασία  αποκατάστασης του σχολικού κτηρίου, θα έχουν υλοποιηθεί.
7. Όλες οι ενέργειες γίνονται σε συνεργασία και με τη στήριξη του προέδρου της κοινότητας, και τη σύμφωνη θέση του Δημάρχου.

Το παρόν κείμενο γράφτηκε και αναρτάται δημόσια για δύο λόγους: 

(α) ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ:

Όλων των Μενδενιτσιωτών και φίλων του χωριού για το χρονίζον και επείγον θέμα της προβληματικής κατάστασης του σχολικού κτηρίου και τι χρειάζεται στη παρούσα φάση ώστε να δρομολογηθεί η διάσωσή του. 

(β) ΕΚΚΛΗΣΗ: 

Σε όλους να βοηθήσουν, όσο μπορεί ο καθένας, συμμετέχοντας στην εξασφάλιση των πόρων που υπολείπονται για τη χρηματοδότηση-υλοποίηση της τεχνικής μελέτης που αποτελεί το βασικό προαπαιτούμενο για να κινηθεί η δύσκολη διαδικασία επισκευής-αποκατάστασης, και συνεπώς διάσωσης, του ιστορικού κτηρίου. Προς τούτο και κατόπιν συνεννόησης, θα συγκροτηθεί μια ομάδα όσων ενδιαφέρονται να βοηθήσουν στη συγκέντρωση των χρημάτων.  

Ευχαριστούμε για τη προσοχή σας. Χρήστος Χαλδούπης, Κώστας Σάμιος 

Όπως έχουμε και παλαιότερα εκφράσει, καταρχήν είναι πάντα καλοδεχούμενη οποιαδήποτε πρωτοβουλία γίνεται για το καλό του χωριού. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία όμως για την επισκευή του κτιρίου του σχολείου έχει πολλαπλά θέματα που περισσότερα θα δυσκολεύσουν παρά θα βοηθήσουν στην εξασφάλιση της μακροημέρευσης του ιστορικού κτιρίου.

Το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ως σεισμόπληκτο και έχει περάσει πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια επιτροπή για το πράσινο φως της χορήγησης κρατικής αρωγής για την επισκευή του. Ο Δήμος εμπρόθεσμα είχε υποβάλει φάκελο για την επισκευή του και αιτήθηκε κρατική αρωγή. Η μελέτη επισκευής εγκρίνεται από την αρμόδια τεχνική υπηρεσία (Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων - ΥΑΣ) αλλά η υπηρεσία ζήτησε την έγκριση της Εφορίας Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας επειδή όλες οι οικοδομικές εργασίες στην Μενδενίτσα χρειάζονται την σχετική έγκριση και την έγκριση της Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, καθώς το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ιστορικό μνημείο και διατηρητέο. Η μελέτη τεχνικά θεωρήθηκε άρτια από την Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων και ο Δήμος είχε διαβεβαιώσεις ότι θα λάμβανε έγκριση από την Εφορία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας. Όμως η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας δεν ενέκρινε την μελέτη, γιατί επιτάσσει η επισκευή να γίνει με τα οικοδομικά υλικά της εποχής που κατασκευάστηκε το κτίριο τις αρχές του 20ου αιώνα και όχι με ενισχυτικούς μανδύες από εκτοξευόμενο σκυρόδεμα (μπετό). 

Συνεπώς με μια απλή ερώτηση για την επιβεβαίωση ότι το πρόγραμμα για τα σεισμόπλικτα του σεισμού του 2013 εξακολουθεί να είναι σε ισχύ, θα μπορούσε να υποβληθεί νέα μελέτη επισκευής στην αρμόδια υπηρεσία (ΥΑΣ). Είναι άλλη τελείως διαδικασία από αυτήν για την οποία ο Κος, Χαλδούπης και ο Κος. Σάμιος καλούν τον κόσμο να βοηθήσει με τον οβολό του. Οι χρόνοι διεκπεραίωσης είναι πολύ πιο σύντομοι.  Και το βασικότερο η αρχική μελέτη επισκευής εξασφάλιζε κρατικό κονδύλι περί τις 90.000€. Αν τελικά η επισκευή γίνει με μη συμβατικά μέσα θα έχει ακόμα μεγαλύτερο κονδύλι, καθώς τα άρθρα τιμολογίου της ΥΑΣ προβλέπουν κάτι τέτοιο.

Επίσης η αλλαγή χρήσης, όπως επικαλείται η επιστολή, από μόνη της χρειάζεται τουλάχιστόν 6 μήνες να διεκπεραιωθεί, άρα για ποια επίσπευση των εργασιών μιλάτε; Αναφέρεται επίσης στην επιστολή ότι ο Δήμος θα μπορούσε να τη χρηματοδοτήσει υπό όρους, αλλά η διαδικασία είναι γραφειοκρατική και ιδιαίτερα χρονοβόρα. Ποια είναι η διαδικασία και γιατί να μην ξεκινήσει ούτως ή άλλως;;; Το κτίριο ανήκει στον Δήμο και αυτός πρέπει να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για να μην πέσει.

Ο Σύλλογος έχει κάνει κινήσεις για να βρει εξειδικευμένο τεχνικό γραφείο που αναλαμβάνει τέτοιες μελέτες και το κόστος είναι περίπου το κόστος που και εσείς επικαλείστε. Είχε μάλιστα ενημερωθεί και η τεχνική υπηρεσία του Δήμου ότι προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί. Πολύ πιθανό και το τεχνικό γραφείο στο Βόλο που προτείνεται στην επιστολή να μπορεί να το αναλάβει.

Για τους παραπάνω λόγους θεωρούμε ότι η διαδικασία που προτείνει η επιστολή έκκλησης για οικονομική βοήθεια είναι λάθος. Επίσης είναι τελείως αντιθεσμικό και παράλογο το γεγονός ότι αυτοί που είχαν την πρωτοβουλία για την συγκεκριμένη κινητοποίηση δεν κάλεσαν τον Σύλλογο νωρίτερα να συμμετάσχει στο συγκεκριμένο θέμα. Ιδίως όταν μιλάτε για ένα χώρο πολιτισμού, κάτι για το οποίο ο Σύλλογος είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος με πολύτιμη εμπειρία από πολιτιστικές εκδηλώσεις δεκαετίες τώρα. Ενημερώνουμε όσους δεν το ξέρουν ή το έχουν ξεχάσει ότι ο συγκεκριμένος χώρος έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές από τον Σύλλογο, τόσο την δεκαετία του ’80 με τον αείμνηστο Παναγιώτη Γλυκό, όσο και το ’90 και το ’00 επί προεδρίας Λίνας Γαλατά-Σταυρακάκη. Επιπλέον, το 2002 με ενέργειες του Συλλόγου σε συνεργασία και με την άδεια της Υπηρεσίας Νεωτέρων, έγιναν έργα επισκευών ύψους δεκάδων χιλιάδων ευρώ για την μετατροπή του κτιρίου σε σύγχρονο πολυχώρο πολιτισμού, κατασκευάζοντας εκ νέου τουαλέτες και χώρους υγιεινής, τοποθετώντας νέα θερμομονωτικά παράθυρα, σύστημα κεντρικής θέρμανσης, κλιματιστικές μονάδες για ψύξη, δομημένη καλωδίωση για διοργάνωση πάσης φύσης πολιτιστικών εκδηλώσεων, κ.α. τα οποία όλα είναι -με την κατάλληλη συντήρηση- αξιοποιήσιμα και λειτουργικά.

Αντιλαμβανόμαστε ότι η πρωτοβουλία έχει ήδη αρχιτεκτονική προμελέτη καθώς αναφέρονται στην επιστολή συγκεκριμένες απαιτήσεις των αιθουσών και η μετατροπή του γραφείου των δασκάλων σε… WC! Ο Σύλλογος θα προσπαθήσει να έρθει σε επαφή για να μας κοινοποιηθεί η προμελέτη άμεσα ώστε να αποφευχθούν λάθη του πρόσφατου παρελθόντος σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες, τετελεσμένες και μη. Ακόμα και για το ίδιο το Σχολείο, η κίνηση που έγινε το καλοκαίρι ήταν πολύ καλή για τον καθαρισμό του και γνωρίζετε πολύ καλά ότι ως Σύλλογος την επικροτήσαμε, αλλά το γεγονός ότι  τα μπάζα και τα σκουπίδια πεταχτήκαν στην είσοδο του χωριού δίνοντας λαβή να ξαναγίνει εκεί ο τόπος ανεξέλεγκτη χωματερή είναι εντελώς απαράδεκτη ενέργεια. Εντελώς λανθασμένη απόφαση (ενάντια σε κάθε αντίληψη διατήρηση της όψης) ήταν επίσης η τοποθέτηση σιδεριών στα παράθυρα της πίσω όψης, δίνοντας την εντύπωση ότι το κτίριο είναι ψυχιατρική κλινική και όχι σχολείο…

Με άλλα λόγια ενημερώνουμε τα μέλη μας ότι το πρόγραμμα για τα σεισμόπληκτα κτίρια από τον σεισμό του 2013 είναι ακόμα ανοιχτό, δεν έχει παρέλθει ουδεμία προθεσμία και υπάρχει ΗΔΗ κατατεθειμένος φάκελος με μελέτη που όπως προαναφέραμε έγινε δεκτή από την ΥΑΣ αλλά όχι από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας καθότι επιτάσσει η επισκευή να γίνει με τα οικοδομικά υλικά της εποχής που κατασκευάστηκε το κτίριο.

Εν ολίγοις με αλλαγή της μελέτης σύμφωνα με τα υλικά της εποχής από ειδικό τεχνικό γραφείο σίγουρα θα είχε άλλα αποτελέσματα και θα εξασφάλιζε ένα μεγάλο κονδύλι, άνω των 100.000€, για να μπορέσει να γίνει μία ΣΟΒΑΡΗ κίνηση και να έδινε μία πολύτιμη οικονομική ενίσχυση για την υλοποίηση του έργου αυτού.

Επαναλαμβάνουμε προς αποφυγήν αρνητικών σχολίων, ότι ο Σύλλογος Μενδενίτσας, αν και ατυχώς δεν ενημερώθηκε νωρίτερα για κάτι που ήδη έχει κάνει γνωστό εδώ και αρκετό καιρό και βέβαια με την αρωγή του Προέδρου της Κοινότητος Κου Γ. Αντεριώτη και με τη διαβεβαίωση του Δήμου μας, ότι είναι αρωγός στη προσπάθεια αυτή αλλά ΟΧΙ με τον τρόπο που προτείνει ο Κος. Χαλδούπης και ο Κος. Σάμιος, ο οποίος κατά τη γνώμη μας και σύμφωνα με την έμπειρη συμβουλή μελών μας είναι λανθασμένος.

Με εκτίμηση,

Το Δ.Σ.